Slechthorendheid bij kinderen meer kinderen  

 Meer: Keel- Neus- en Ooraandoeningen bij kinderen:
  Inleiding tot keel-, neus- en ooraandoeningen bij kinderen    Communicatiestoornissen bij kinderen    Vergrote keelamandelen en adenoïden bij kinderen    Slechthorendheid bij kinderen    Juveniele angiofibromen    Halsmassa's bij kinderen    Terugkerende Respiratoire Papillomatose 

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Let op:  in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.

Wat is het?
Slechthorendheid verwijst naar elke mate van gehoorverlies, van mild tot ernstig, en kan optreden wanneer er een probleem is met een deel van het oor, waaronder het binnen-, midden- en buitenoor, of de zenuwen die nodig zijn om te horen.

  • slechthorendheid bij pasgeborenen is meestal het gevolg van een cytomegalovirusinfectie of genetische afwijkingen en bij oudere kinderen van oorinfecties of overmatig oorsmeer.
  • als kinderen niet reageren op geluiden, moeite hebben met praten of langzaam beginnen te praten, kan de oorzaak slechthorendheid zijn.
  • bij pasgeborenen wordt een handapparaat of een test die de reacties van de hersenen op geluiden meet, gebruikt om het gehoor te testen en bij oudere kinderen worden verschillende andere technieken gebruikt.
  • indien mogelijk wordt de oorzaak behandeld, maar het kan zijn dat hoortoestellen nodig zijn.
  • als hoortoestellen niet werken, kan een cochleair implantaat of een botverankerd hoortoestel soms helpen.
  • onbehandeld gehoorverlies kan de verbale, sociale en emotionele ontwikkeling van een kind belemmeren.

Slechthorendheid komt relatief vaak voor bij kinderen. In 2020 werd in de Verenigde Staten gehoorverlies gevonden bij ongeveer 2 op de 1.000 kinderen die werden gescreend op gehoorverlies, ongeacht of ze symptomen hadden of niet. Ongeveer 2% van de kinderen geeft aan problemen te hebben met horen. Slechthorendheid komt iets vaker voor bij jongens.

Het niet herkennen en behandelen van slechthorendheid kan het vermogen van een kind om te spreken en taal te begrijpen ernstig aantasten. Het gehoorverlies kan leiden tot falen op school, pesten door leeftijdsgenoten, sociaal isolement, emotionele problemen en problemen op volwassen leeftijd.

(Zie ook Gehoorverlies bij volwassenen.)

   Oorzaak   

De meest voorkomende oorzaken van gehoorverlies bij pasgeborenen zijn:

  • aangeboren cytomegalovirus (CMV) infectie
  • genetische afwijkingen

Wanneer een baby in de baarmoeder besmet is met CMV, wordt dit congenitale CMV-infectie genoemd. Congenitale CMV-infectie is de meest voorkomende aangeboren virale infectie in de Verenigde Staten. Geïnfecteerde pasgeborenen kunnen worden geboren met gehoorverlies en vele andere problemen. Gehoorverlies kan zich ook later ontwikkelen bij kinderen die vlak voor, tijdens of kort na de geboorte zijn geïnfecteerd. Screening op CMV wordt geleidelijk opgenomen in de screening van pasgeborenen in de Verenigde Staten en internationaal.

Genetische afwijkingen zijn ook veel voorkomende oorzaken. Sommige genetische afwijkingen veroorzaken gehoorverlies dat duidelijk is bij de geboorte. Andere genetische afwijkingen veroorzaken gehoorverlies dat zich in de loop van de tijd ontwikkelt.

De meest voorkomende oorzaken van gehoorverlies bij baby's en oudere kinderen zijn:

  • oorinfecties en secretoire otitis media
  • ophoping van oorsmeer

Bij oudere kinderen zijn andere oorzaken onder meer hoofdletsel, hard geluid (waaronder harde muziek), gebruik van bepaalde medicijnen die de oren kunnen beschadigen (zoals aminoglycoside antibiotica of thiazidediuretica), bepaalde virale infecties (zoals de bof), tumoren of verwondingen die de gehoorzenuw aantasten, verwondingen door potloden of andere vreemde voorwerpen die diep in het oor vast komen te zitten en, in zeldzame gevallen, een storing van het immuunsysteem van het lichaam waardoor het lichaam zijn eigen weefsels aanvalt (auto-immuunziekte).

Risicofactoren voor slechthorendheid bij kinderen

Pasgeborenen:

  • laag geboortegewicht (vooral minder dan 1,5 kilo)
  • lage Apgar-score (lager dan 5 bij 1 minuut na de geboorte of lager dan 7 bij 5 minuten na de geboorte)
  • laag zuurstofgehalte in het bloed of toevallen als gevolg van een moeilijke bevalling
  • infectie voor de geboorte met rodehond, syfilis, herpes, cytomegalovirus of toxoplasmose
  • afwijkingen aan de schedel of het gezicht, met name die waarbij het buitenoor en de gehoorgang betrokken zijn (zie Ontwikkelingsstoornissen van het buitenoor)
  • een hoog gehalte aan bilirubine (een afvalproduct) in het bloed (zie Geelzucht bij pasgeborenen)
  • bacteriële meningitis
  • bloedbaaninfectie (sepsis)
  • langdurig gebruik van een ventilator (een machine die lucht in en uit de longen helpt stromen)
  • gebruik van bepaalde medicijnen die de oren kunnen beschadigen, zoals aminoglycoside antibiotica en sommige diuretica
  • geschiedenis van vroeg gehoorverlies bij een ouder of naast familielid
  • mogelijk COVID-19 infectie

Oudere kinderen:
Al het bovenstaande, plus het volgende:

  • een hoofdletsel met een schedelfractuur of bewustzijnsverlies
  • chronische middenoorontsteking of een cholesteatoom
  • sommige neurologische aandoeningen, zoals neurofibromatose en het Hunter-syndroom
  • blootstelling aan lawaai op hoge niveaus of gedurende lange perioden
  • perforatie van het trommelvlies door infectie of verwonding
  • mogelijk COVID-19 infectie

   Symptomen   
Ouders kunnen gehoorverlies vermoeden als het kind niet reageert op geluiden of als het moeite heeft met praten of vertraagd spreekt.

Minder ernstige slechthorendheid kan subtieler zijn en leiden tot gedrag dat verkeerd wordt geïnterpreteerd door ouders en artsen, zoals het volgende:

  • kinderen negeren soms mensen die tegen hen praten.
  • kinderen kunnen thuis goed praten en horen, maar niet op school, omdat een licht of matig gehoorprobleem alleen problemen kan veroorzaken te midden van het achtergrondlawaai van een klaslokaal.

In het algemeen geldt dat als kinderen zich goed ontwikkelen in de ene omgeving, maar merkbare sociale, gedrags-, taal- of leerproblemen hebben in een andere omgeving, ze gescreend moeten worden op slechthorendheid.

   Screening op en diagnose van slechthorendheid bij kinderen:   

  • voor pasgeborenen: routine gehoorscreening
  • voor oudere kinderen, een evaluatie door een arts en tympanometrie
  • beeldvormende tests
  • soms genetische testen

Omdat het gehoor zo'n belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van een kind, raden veel artsen aan om alle baby's vanaf de leeftijd van 3 maanden te screenen op slechthorendheid.

In de meeste staten van de Verenigde Staten is het verplicht om pasgeborenen routinematig te screenen op slechthorendheid. Pasgeborenen worden meestal in 2 fasen gescreend. Eerst worden pasgeborenen getest op echo's die door gezonde oren worden geproduceerd als reactie op zachte klikken van een handapparaat (evoked otoacoustic emission testing). Als deze test vragen oproept over het gehoor van een pasgeborene, wordt een tweede test gedaan om elektrische signalen van de hersenen te meten als reactie op geluiden (de auditieve hersenstamresponstest of ABR). De ABR is pijnloos en wordt meestal uitgevoerd terwijl pasgeborenen slapen. Het kan worden gebruikt bij kinderen van elke leeftijd.

Als de resultaten van de ABR abnormaal zijn, wordt de test na 1 maand herhaald. Als er nog steeds gehoorverlies wordt vastgesteld, kan het kind een hoortoestel aangemeten krijgen en kan het baat hebben bij plaatsing in een onderwijssetting die geschikt is voor kinderen met een verminderd gehoor.

Als artsen vermoeden dat het kind een genetisch defect heeft, kunnen genetische tests worden gedaan.

Bij oudere kinderen worden verschillende technieken gebruikt om slechthorendheid vast te stellen:

  • een reeks vragen stellen om vertragingen in de normale ontwikkeling van een kind op te sporen of om de bezorgdheid van een ouder over de taal- en spraakontwikkeling te beoordelen
  • de oren onderzoeken op afwijkingen
  • bij kinderen van 6 maanden tot 2 jaar testen hoe ze reageren op verschillende geluiden
  • testen van de reactie van het trommelvlies op een reeks geluidsfrequenties (tympanometrie), wat kan aangeven of er vocht in het middenoor zit.
  • na de leeftijd van 2 jaar worden kinderen gevraagd om eenvoudige commando's op te volgen, wat meestal aangeeft of ze spraak horen en begrijpen, of wordt hun reactie op geluiden getest met een koptelefoon.

Beeldvormende tests worden vaak gedaan om de oorzaak van het gehoorverlies vast te stellen en de prognose te bepalen. Bij de meeste kinderen wordt MRI (Magnetic Resonance Imaging) gedaan. Als artsen botafwijkingen vermoeden, wordt computertomografie (CT) gedaan.

Nadat bij een kind slechthorendheid is vastgesteld, houden artsen de gehoorstatus van dat kind voortdurend in de gaten om veranderingen in het gehoor op te sporen en te behandelen.

   Behandeling   

  • indien mogelijk de oorzaak behandelen
  • hoortoestellen, cochleaire implantaten of botverankerde hoortoestellen
  • gebarentaal

De behandeling van omkeerbare oorzaken van gehoorverlies en oorafwijkingen kan het gehoor herstellen. Oorinfecties kunnen bijvoorbeeld worden behandeld met antibiotica of een operatie, oorsmeer kan handmatig worden verwijderd of opgelost met oordruppels en cholesteatomen kunnen operatief worden verwijderd. Kinderen kunnen een hoortoestel krijgen voor een tijdelijk gehoorverlies.

Meestal kan de oorzaak van het gehoorverlies van een kind niet worden teruggedraaid en bestaat de behandeling uit het gebruik van een hoortoestel om het verlies zoveel mogelijk te compenseren.

Hoortoestellen
Hoortoestellen zijn beschikbaar voor zowel baby's als oudere kinderen. Er zijn veel verschillende soorten.

Deze toestellen zijn doeltreffend voor de meeste kinderen met perceptief gehoorverlies. Sensorineuraal gehoorverlies treedt op wanneer geluid het binnenoor bereikt, maar ofwel kan het geluid niet worden vertaald in zenuwimpulsen (sensorisch verlies) of zenuwimpulsen worden niet naar de hersenen geleid (neuraal verlies). Bluetooth en andere draadloze technologieën maken een verbinding mogelijk tussen hoortoestellen en externe apparaten, zoals smartphones.

Als het gehoorverlies licht of matig is of slechts één oor treft, kan een hoortoestel of een oortelefoon worden gebruikt.

Kinderen met gehoorverlies kunnen een FM-hoortrainer gebruiken in lawaaierige omgevingen. Dit apparaat is geen hoortoestel, maar het zendt geluid uit in lawaaierige omgevingen zoals een klaslokaal. Met een FM-luistertrainer spreekt de leerkracht in een microfoon die signalen stuurt naar een FM-ontvanger die door het kind wordt gedragen en die de signalen doorstuurt naar de hoortoestellen van het kind.

Cochleaire implantaten
Cochleaire implantaten (een chirurgisch geïmplanteerd systeem dat elektrische signalen rechtstreeks naar de gehoorzenuw stuurt in reactie op geluiden) kunnen worden gebruikt voor kinderen met perceptief gehoorverlies dat niet kan worden behandeld met hoortoestellen. Cochleaire implantaten kunnen kinderen helpen communiceren en taal ontwikkelen en hen helpen integreren in de horende wereld.

Botverankerde hoortoestellen (BAHA's)
BAHA's zijn hoortoestellen die gebruik maken van trillingen door de botten in de schedel om geluiden naar het binnenoor te sturen. Deze apparaten kunnen tegen de schedel worden gehouden met een hoofdband of kunnen operatief in de schedel of onder de hoofdhuid worden geïmplanteerd.

BAHA's kunnen worden gebruikt voor kinderen van wie het gehoorverlies geleidingsverlies is en niet kan worden behandeld met andere hoortoestellen, maar van wie de zenuwen die nodig zijn om te horen in orde zijn. Geleidingsverlies treedt op wanneer iets het geluid belemmert om de zintuiglijke structuren in het binnenoor te bereiken. Het probleem kan de uitwendige gehoorgang, het trommelvlies of het middenoor betreffen. BAHA's kunnen worden gebruikt bij mensen ouder dan 5 jaar.

Andere therapieën
Kinderen kunnen ook therapie nodig hebben om hun taalontwikkeling te ondersteunen, zoals het aanleren van een visueel ingestelde gebarentaal.

Mensen in dovengemeenschappen zijn trots op hun rijke cultuur en alternatieve vormen van communicatie. Veel doven zijn tegen chirurgie voor de behandeling van ernstig gehoorverlies omdat dit kinderen het lidmaatschap van de dovengemeenschap zou kunnen ontzeggen. Gezinnen die deze aanpak willen overwegen, moeten dit met hun arts bespreken.

Hoewel artsen niet volledig begrijpen hoe COVID-19 infectie het gehoor beïnvloedt, zou vaccinatie tegen het virus dat COVID-19 infectie veroorzaakt kinderen kunnen helpen beschermen tegen het ontwikkelen van evenwichts- en gehoorstoornissen.

   Prognose   
Kinderen bij wie slechthorendheid niet herkend en niet behandeld wordt, kunnen ernstige spraak- en taalstoornissen hebben. Het gehoorverlies kan leiden tot educatieve, sociale en psychologische problemen en kan invloed hebben op de mogelijkheid om later een baan te vinden en te behouden en carrière te maken op de arbeidsmarkt.

Kinderen van wie het gehoorprobleem wordt herkend en behandeld, kunnen hun volledige taal- en spraakpotentieel bereiken. Vroege interventieprogramma's kunnen jonge kinderen met gehoorverlies helpen bij het aanleren van communicatie en andere belangrijke vaardigheden.

Wist u dat...
  • Als kinderen soms mensen lijken te negeren die tegen hen praten, kan hun gehoor gestoord zijn en moet dit worden onderzocht.


Bronnen:


  Einde van de pagina