| Ontsteking van de oogkas | meer ogen |
| Inflammatoire orbitale pseudotumor | |
|
Meer: Oogkas aandoeningen: |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
Let op: in deze pagina moeten nog de broodnodige links worden aangebracht.
|
Wat is het? Alle structuren in de oogkas (orbit) kunnen ontstoken raken als gevolg van een ontstekingsziekte die het hele lichaam aantast of een ontstekingsziekte die alleen de oogkas aantast. |
(Zie ook Inleiding tot aandoeningen van de oogkas.)
Mensen van alle leeftijden kunnen hierdoor worden getroffen. De ontsteking kan van korte of lange duur zijn, al dan niet veroorzaakt door een infectie, en kan terugkeren.
Oorzaak
Ontsteking van de oogkas kan het gevolg zijn van een ontstekingsziekte die het hele lichaam treft (systemisch). Soms treft de ontsteking alleen de oogkas. Ontsteking kan worden veroorzaakt door een infectie of door een niet-infectieuze aandoening. Ontsteking van de oogkas als gevolg van een infectie die het ooglid, de huid en de weefsels rond de voorkant van het oog aantast, wordt preseptale cellulitis genoemd. Ontsteking als gevolg van een infectie die het weefsel in de oogkas en rond en achter het oog aantast, wordt orbitale cellulitis genoemd. Niet-infectieuze orbitale ontsteking heeft vele oorzaken. De meest voorkomende oorzaak van niet-infectieuze ontsteking van de oogkas is schildklieraandoening van het oog (ook bekend als Graves-oftalmopathie).
Systemische ontstekingsaandoeningen die het oog/de oogkas aantasten, zijn onder andere granulomatose met polyangiitis (voorheen bekend als Wegener-granulomatose), waarbij sprake is van een algemene ontsteking van de bloedvaten (vasculitis genoemd). Een ander type ontsteking wordt IgG4-gerelateerde orbitale ontsteking genoemd (zie ook IgG4-gerelateerde ziekte). IgG4-gerelateerde orbitale ontsteking kan dezelfde structuren aantasten als granulomatose met polyangiitis, maar heeft doorgaans minder symptomen.
Ontstekingsziekten die alleen het oog aantasten zijn onder andere scleritis, waarbij het witte deel van het oog (sclera) ontstoken raakt. Ooglidaandoeningen met ontsteking worden elders besproken. Ontsteking die een of alle delen van de oogkas aantast, wordt inflammatoire orbitale pseudotumor (wat niet echt een tumor is en geen kanker) of niet-specifieke orbitale ontsteking genoemd. Ontsteking die de traanklier (lacrimale klier) aantast, gelegen aan de bovenste buitenrand van de oogkas (zie afbeelding Waar tranen vandaan komen), wordt dacryoadenitis genoemd. Ontsteking die een van de spieren aantast die het oog bewegen, wordt myositis genoemd.
Symptomen
De symptomen variëren afhankelijk van welke structuren daadwerkelijk ontstoken zijn. Over het algemeen beginnen de symptomen vrij plotseling, meestal binnen een paar dagen. Meestal treden pijn en roodheid van de oogbol of het ooglid op. De pijn kan soms hevig zijn en invaliderend. Abnormale uitpuiling van de ogen (proptosis), dubbelzien en verlies van het gezichtsvermogen zijn ook mogelijk. Symptomen die verband houden met IgG4-gerelateerde orbitale ontsteking zijn daarentegen meestal minimaal. Er is zelden sprake van ongemak, maar proptosis en zwelling van de oogleden komen vaak voor. Andere symptomen zijn afhankelijk van de aandoening die de orbitale ontsteking veroorzaakt.
Diagnose
- computertomografie of magnetische resonantiebeeldvorming
- biopsie
- andere tests om de oorzaak vast te stellen
Er wordt een computertomografie (CT) of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) uitgevoerd. Een arts kan andere bloedonderzoeken uitvoeren en een monster van het ontstoken gebied nemen voor onderzoek onder een microscoop (biopsie) om de oorzaak vast te stellen.
Behandeling
- medicijnen om ontstekingen te behandelen (corticosteroïden)
- stralingstherapie of medicijnen om de immuunrespons te veranderen en de onderliggende oorzaak te behandelen
Veel aandoeningen die ontsteking van de oogkas veroorzaken, worden behandeld met een corticosteroïde, dat via de mond kan worden toegediend. Corticosteroïden kunnen via een ader (intraveneus) worden toegediend als de ontsteking ernstig is. Soms kan bestralingstherapie of medicatie en behandelingen die de immuunrespons van het lichaam veranderen, worden gebruikt. IgG4-gerelateerde ontsteking reageert doorgaans op corticosteroïden of, indien nodig, andere medicijnen om de immuunrespons van het lichaam te veranderen (bijvoorbeeld rituximab).
Soms is een operatie nodig om schildklieraandoeningen aan de ogen te helpen genezen of te voorkomen.
Bronnen: