Hartkatheterisatie meer hart en bloedvaten  

 Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de Merck Manual, consumer version.    Lees meer over de Merck Manuals.

Wat is het?

Hartkatheterisatie (ook wel cardiac cath genoemd) is een hartprocedure die in het ziekenhuis wordt uitgevoerd. De arts brengt een dun plastic slangetje (katheter) door een slagader in uw hart. Artsen brengen het slangetje naar je hart door het in:

  • een grote slagader in je lies
  • een kleine slagader in je pols

Je slagaders zijn verbonden met je hart. De arts kan de katheter dus helemaal door de slagader naar je hart duwen.

Wanneer de katheter in je hart zit, spuit de arts een speciale vloeistof door de katheter. De vloeistof (contrastmiddel genoemd) wordt helder zichtbaar op röntgenfoto's en geeft een beeld van de binnenkant van uw hart. De arts brengt de katheter meestal ook in elk van de slagaders die je hart voeden (kransslagaders) en spuit het contrastmiddel er ook in. Dat geeft een beeld van de binnenkant van die slagaders. Deze test wordt coronaire angiografie genoemd.

Waarom heb ik een hartkatheterisatie nodig?   
Meestal doen artsen een hartkatheterisatie om:

  • te zien of de slagaders naar je hart geblokkeerd zijn
  • geblokkeerde slagaders te behandelen als ze die vinden

Artsen kunnen vermoeden dat je geblokkeerde slagaders in je hart hebt (coronaire hartziekte) als:

Minder vaak heb je misschien een hartkatheterisatie nodig om te kijken of je:

  • een aangeboren afwijking
  • een tumor in uw hart
  • een slechte hartklep
  • een probleem met de grote bloedvaten die uit je hart komen

Hoe wordt een hartkatheterisatie gedaan?   
Hartkatheterisatie wordt gedaan op een speciale afdeling in het ziekenhuis. Meestal kun je na het onderzoek naar huis, tenzij de arts een probleem vindt waarvoor een verblijf in het ziekenhuis nodig is.

  • er worden één of twee buisjes rechtstreeks in je ader geplaatst (infuus) zodat vloeistoffen en medicijnen kunnen worden toegediend.
  • je wordt aangesloten op machines die je hart en bloeddruk controleren.
  • het onderzoek wordt gedaan terwijl je wakker bent, maar meestal krijg je een medicijn via de ader toegediend om je te helpen je rustig te voelen.
  • artsen injecteren eerst een medicijn om de huid boven de slagader in je arm of lies te verdoven.
  • als de huid verdoofd is, maken ze een sneetje en brengen ze de katheter in.
  • ze leiden de katheter door uw grote bloedvaten tot in uw hart.
  • vervolgens injecteren de artsen het contrastmiddel via de katheter.
  • het contrast wordt zichtbaar op röntgenfoto's die de artsen op een videoscherm bekijken.

De arts kan ook katheters gebruiken met bepaalde hulpmiddelen op het uiteinde, zoals:

  • een echo- of lasersonde om de binnenkant van de bloedvaten te bekijken of er foto's van te maken
  • snijgereedschap om een klein monster van het hartweefsel te nemen om het onder een microscoop te bekijken (biopsie).

Na de katheterisatie krijgt u een speciaal verband dat druk uitoefent op uw arm of lies om het bloeden onder controle te houden.

Behandeling tijdens hartkatheterisatie
Soms kunnen artsen je hart ook behandelen tijdens een hartkatheterisatie door:

  • een geblokkeerde slagader vrij te maken (angioplastiek)
  • een gedeeltelijk geblokkeerde hartklep te openen (valvuloplastiek)

Tijdens angioplastiek blaast de arts een ballonnetje op aan het uiteinde van de katheter. De ballon duwt de blokkade open. Vaak schuift de arts ook een draadgaasbuisje (stent) van het uiteinde van de katheter in het geblokkeerde gebied. Het gaasbuisje helpt om de verstopping open te houden.

Bij een valvuloplastie blaast de arts een grotere ballon op om een geblokkeerde klep open te duwen.

Sommige problemen die tijdens een hartkatheterisatie worden gevonden, vereisen een operatie. Andere problemen kunnen met medicijnen worden behandeld.

Zijn er bijwerkingen van hartkatheterisatie?   
Er zijn 3 soorten bijwerkingen van hartkatheterisatie. Deze betreffen:

  • het contrastmiddel
  • de katheter in je hart
  • het gaatje dat de katheter maakt in de slagader in je arm of been

Het contrastmiddel zorgt ervoor dat je lichaam erg warm aanvoelt als het naar binnen gaat. Sommige mensen voelen zich misselijk. In zeldzame gevallen kun je ernstige bijwerkingen krijgen, zoals een lage bloeddruk, een nare allergische reactie of nierschade.

De katheter in je hart irriteert soms de hartspier en veroorzaakt een abnormaal hartritme. In zeldzame gevallen is het abnormale hartritme gevaarlijk en moet de arts je hart een elektrische schok geven (dit wordt defibrillatie genoemd).

Meestal doet het gaatje in je slagader maar een beetje pijn en geneest het snel. Soms begint het echter te bloeden of geneest het abnormaal. In zeldzame gevallen raakt de slagader verstopt, zodat er geen bloed meer doorstroomt naar je arm of been. Soms heb je een operatie nodig om deze problemen te verhelpen.

Het risico op ernstige complicaties hangt sterk af van:

  • hoe gezond je over het algemeen bent
  • hoe oud je bent
  • hoe erg je hartprobleem is

Over het algemeen is het risico op een ernstig probleem, zoals een hartaanval of beroerte, of overlijden als gevolg van de test laag.

Wat kan een arts leren van een hartkatheterisatie?   

  • of uw slagaders die uw hartspier voeden (kransslagaders) geblokkeerd zijn
  • hoe goed je hart het bloed pompt
  • of je hartkleppen geblokkeerd of lek zijn
  • of je een aangeboren afwijking of harttumor hebt
  • wat de beste behandeling is voor uw klachten

Bronnen:

Laatste wijziging: 30 november 2023 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek

  Einde van de pagina