| Overzicht van bloed | meer bloed |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de samenvatting ('Quick Facts: Just the basics on this topic') uit de online versie van de
Merck Manual, consumer version.
Lees meer over de Merck Manuals.
|
Wat is het? Bloed is de rode vloeistof in je slagaders en aders. Het levert zuurstof, water en voedingsstoffen die je weefsels en organen nodig hebben om te overleven. Je hebt ongeveer 5 liter bloed in je lichaam. Je hart pompt constant bloed door je lichaam. |
Wat doet bloed?
Bloed is de bezorgdienst van je lichaam. Je bloed:
- transporteert zuurstof, water en voedingsstoffen naar alle weefsels in je lichaam
- verzamelt afvalstoffen uit je weefsels en voert ze af
- draagt cellen en eiwitten die je lichaam helpen verdedigen tegen vreemde stoffen
Alle cellen in je lichaam hebben zuurstof en water nodig om te leven. Je cellen hebben ook voedingsstoffen nodig zoals suiker, eiwitten en vetten. Je bloed neemt zuurstof op in je longen en water en voedingsstoffen uit je maag en darmen.
Je cellen maken afvalstoffen aan wanneer ze voedingsstoffen verwerken. Zuurstof en voedingsstoffen veranderen in kooldioxide en de chemische afvalstoffen die deel uitmaken van de urine. Je bloed vervoert kooldioxide naar je longen, waar het wordt uitgeademd. Afvalproducten worden naar je nieren vervoerd, waar ze uit het bloed worden gefilterd en in de urine terechtkomen. Je bloed vervoert andere afvalstoffen naar je lever voor verdere verwerking en verwijdering.
Je immuunsysteem is het verdedigingssysteem van je lichaam tegen indringers zoals ziektekiemen en kankercellen. Je bloed vervoert de speciale cellen en eiwitten van je immuunsysteem naar waar ze nodig zijn.
Wat zit er in bloed?
Bloed bestaat uit:
- vloeistof (plasma)
- rode bloedcellen
- witte bloedcellen
- bloedplaatjes
Rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes worden voortdurend aangemaakt in je beenmerg, dat zich in je botten bevindt.
Plasma
Plasma bestaat voornamelijk uit water. Plasma bevat ook belangrijke mineralen en zouten (elektrolyten) en veel nuttige eiwitten. Sommige eiwitten helpen bij het vormen
van bloedstolsels. Andere eiwitten vallen indringers zoals ziektekiemen aan.
Rode bloedcellen
Rode bloedcellen bevatten een rode stof die hemoglobine wordt genoemd. Wanneer bloed door je longen stroomt, neemt hemoglobine zuurstof op om naar je weefsels te gaan.
Hemoglobine transporteert ook kooldioxide terug naar je longen zodat je het kunt uitademen.
Witte bloedcellen
Witte bloedcellen maken deel uit van je immuunsysteem. Witte bloedcellen reizen door je bloed om vreemde stoffen zoals ziektekiemen en kankercellen te vinden en te bestrijden.
Zodra ze een bepaalde stof hebben bestreden, onthouden de witte bloedcellen deze meestal, zodat ze de volgende keer dat de stof verschijnt, deze sneller kunnen bestrijden.
Bloedplaatjes
Bloedplaatjes zijn kleine deeltjes die kleiner zijn dan rode of witte bloedcellen. Ze werken samen met eiwitten in je bloed om je bloed te helpen stollen zodat je bloeden
kunt stoppen.
Welke problemen kunnen zich in je bloed ontwikkelen?
Veel voorkomende bloedproblemen zijn:
- te weinig of te veel rode bloedcellen hebben
- te weinig of te veel witte bloedcellen
- te weinig of te veel bloedplaatjes hebben
Te weinig rode bloedcellen (bloedarmoede) veroorzaakt zwakte en vermoeidheid omdat de weefsels van je lichaam niet genoeg zuurstof krijgen. Te veel rode bloedcellen kan een gezondheidsprobleem veroorzaken dat polycythemia vera wordt genoemd.
Als je te weinig witte bloedcellen hebt, heb je meer kans op een infectie. Het hebben van te veel witte bloedcellen kan een teken zijn van een soort bloedkanker die leukemie heet.
Te weinig bloedplaatjes verhoogt het risico op bloedingen na verwondingen, operaties of zelfs zonder enige reden. Te veel bloedplaatjes maakt het moeilijk voor je bloed om normaal te stollen. Dit kan leiden tot te veel of te weinig bloedstolling.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 18 november 2023 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |