|
|
Wat is het?
Polydactylie is een aangeboren afwijking waarbij een persoon meer dan vijf vingers aan een hand of meer dan vijf tenen aan een voet heeft. Het is een relatief veel voorkomende aandoening en kan variëren van een klein weefseluitsteeksel tot een volledig functionerende extra vinger of teen.
|
Variatie in ernst: De aandoening kan zich uiten in een klein, los aanhangsel zonder bot of een volledig functionerende extra vinger of teen.
Verschillende vormen: Polydactylie kan voorkomen aan de handen (vingerpolydactylie) of de voeten (teenpolydactylie).
Vaker bij sommige groepen: Polydactylie komt vaker voor bij mensen met een donkere huidskleur en kan vaker voorkomen bij meisjes dan bij jongens, volgens het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid.
Oorzaak en erfelijkheid
- vorming in de zwangerschap:
- de extra vingers of tenen ontstaan in de vroege ontwikkeling van de handen en voeten tijdens de zwangerschap.
- genetische factoren: de oorzaak is vaak genetisch, maar het kan ook voorkomen zonder aantoonbare erfelijke oorzaak
- syndromale en geïsoleerde polydactylie: polydactylie kan op zichzelf voorkomen (geïsoleerde polydactylie) of deel uitmaken van een syndroom, zoals het korte rib-polydactylie syndroom of het Greig syndroom
Behandeling
- afhankelijk van de ernst:
- de behandeling is afhankelijk van de ernst van de afwijking en de impact op de functie en het uiterlijk van de hand of voet.
- chirurgische verwijdering: bij functionle of cosmetische bezwaren kan een chirurgische ingreep overwogen worden, meestal tussen 6 en 12 maanden oud, volgens Huisarts & Wetenschap
- verwijzing: verwijzing naar een klinisch geneticus is geïndiceerd bij complexe vormen, bijkomende afwijkingen of een negatieve familieanamnese
Conclusie
Polydactylie is een veelvoorkomende aangeboren aandoening met een breed spectrum aan uitingen. Hoewel het vaak onschuldig is, kan het in sommige gevallen een syndroom kenmerken of een chirurgische behandeling vereisen. Het is belangrijk om bij twijfel of complexe gevallen tijdig medisch advies in te winnen.
Bronnen:
- AI
- Ned Tijdschr Geneeskd. 2024;168:D7751
- Huisarts en Wetenschap, 2023-april, blz.42-45 (scan)
|