Antiseptica en Desinfectantia

De (intacte) huid beschermt tegen chemische stoffen, straling van buitenaf, tegen hoge- en lage temperaturen en tegen micro-organismen zoals bacteriën, schimmels en gisten. Op een gezonde huid leven micro-organismen in grote aantallen en die doen geen kwaad. Integendeel, zij leven van ons zweet en de vettige substantie die de huid uitscheidt en ruimen vuil op. Zo ontstaat een dun zurig laagje op de huid waarin ziekteverwekkers weinig kans krijgen. Het is dus volstrekt onjuist dat onze huid steriel hoort te zijn. Wassen met water en zeep verwijdert deze bacteriën niet en dat hoort / mag ook niet.
Desinfecteren is af en toe nodig om zoveel mogelijk bacterién te verwijderen, b.v. bij wonden.


Wassen / schrobben

  • eenmaal per dag wassen met water en zeep is meestal voldoende om vuil en zweetresten te verwijderen
  • te vaak wassen of te hard schrobben heeft vaak een averechts effect: daarmee wordt (een deel van) de beschermende talglaag verwijderd
  • goed afdrogen met een droge schone handdoek, vergeet daarbij vooral niet de oksels, liezen en tussen de tenen
  • een kleine ondiepe wond schoonmaken met water en zeep
  • desinfecteren van de intacte huid is zelden nodig

Jodium
Een sterk antisepticim (en het speelt een rol bij de vorming van het schildklierhormoon). Verkrijgbaar als jood-oplossingen.
Povidon-jood, lees de link op consumed.nl.
Betadine en Braunol zijn merkartikelen welke povidon-jood bevatten. Het verschil tussen jodium en povidon-jood is dat het laatste bestaat uit een verbinding waarin jodium zit dat vrijkomt.

  • voor wonden gebruik povidon-jood in water (betadine), deze prikt nauwelijks en werkt langer dan jodium
  • gebruik povidon-jood als vloeistof (en niet als zalf, spray, crème, poeder, pleister of zeep) omdat een vloeistof dieper in de wond doordringt
  • pas op dat het mondstuk van het flesje niet in aanraking komt met de wond
  • koop eens per jaar een nieuw flesje betadine

Chloorhexidine, bijnaam 'witte jodium'
Een sterk antisepticum.
Lees de wiki.


Desinfecterende gel

Wat is het?
Desinfecterende gel is dankzij de covid-19 / corona crisis (extra) in de belangstelling komen te staan. Er staat een fles bij de ingang van de supermarkt, de bioscoop, museum, pompstation en bij vele winkels. De meeste ontsmettingsgels hebben dezelfde basis: alcohol (ethanol) (minimaal 70%) en glycerine. Dat laatste bestanddeel wordt toegevoegd om uitdroging door de alcohol tegen te gaan. Pas wel op want alcohol brandt in de keel en irriteert de slijmvliezen. Voor de handen schuilt hier geen gevaar in. Alcohol brandt niet op de huid, want deze heeft een barrière: de hoornlaag.
De ene handgel ruikt naar rozen en de ander naar lavendel, maar grote verschillen in ontsmetting zijn er niet. Makers van handgel mogen allen goedgekeurde stoffen toevoegen. Het betreft stoffen die ook in de cosmetica-industrie gebruikt worden. De basis blijft altijd ethanol en glycerine. De gezondheidsorganisatie WHO heeft het officiële recept op de website vermeld.

Wat doet het?
Het kan echt helpen om infecties te voorkomen. De goede flora op de huid blijft intact, terwijl eventuele schadelijke virussen of bacteriën worden onderdrukt. Van het (vele) wassen van de handen met water en zeep wordt de huid juist droog en kwetsbaar. Het leidt tot barsten en daar kunnen bacteriën en virussen makkelijker huishouden. Water en zeep is alleen nodig als je zichtbare vervuiling hebt.

Pas op voor je ogen
De ogen hebben niet dezelfde beschermlaag als onze handen, waardoor alcohol de slijmvliezen van het oog aan kan tasten.

Wondjes
Desinfecterende gel kan irriteren op de huid als je een wondje hebt. Want op die plek heb je geen huidbarrière meer. Het is niet gevaarlijk, maar geeft wel een branderig gevoel.

Wordt het immuunsysteem niet aangetast?
Alcohol inactiveert virussen en bacteriën. Verliezen we daardoor geen goede bacteriën, waardoor ons immuunsysteem in het geding komt? Antwoord: nee. Want alcohol inactiveert virussen en bacteriën die wij door aanraking op onze huid krijgen. De goede flora op / in de huid blijft intact.

Gel of spray?
Alcohol verdampt binnen een tiental seconden. Dus als je je handen ontsmet met een spray en je wrijft daarna, is de alcohol al bijna weg. Daarom is een gel effectiever dan een spray want de alcohol zit in de gel, waardoor het minder snel verdampt. Je moet handgel niet te zuinig gebruiken, wil het een goed ontsmettend effect hebben.

Langetermijn gevolgen voor het lichaam?
Nu de samenleving voor het eerst, voor langere tijd, intensief gebruikmaakt van handgel, rijst de vraag: wat zijn de langetermijngevolgen voor het lichaam? Eenvoudig antwoord: geen. Omdat alcohol via de huid maar weinig in het lichaam wordt opgenomen, vanwege de snelle verdamping.
Handalcohol wordt al decennia door chirurgen gebruikt om te desinfecteren.

Advies

  • zorg dat je een klein flesje handgel altijd binnen handbereik hebt (keuken, handtas, auto, motor etc.)
  • handschoenen aandoen bij een pompstation

Welke?   Waar?

  • bij de drogist is 'handgel' te koop
  • Mecetronium wordt gebruikt om de handen van gezondheidszorgpersoneel te desinfecteren. Verkrijgbaar als Sterillium

Water en zeep  of  desinfecterende gel?
Desinfecterende gel kan echt helpen om infecties te voorkomen. De goede flora op de huid blijft intact, terwijl eventuele schadelijke virussen of bacteriën worden onderdrukt. Van het (vele) wassen van de handen met water en zeep wordt de huid juist droog en kwetsbaar. Het leidt tot barsten en daar kunnen bacteriën en virussen makkelijker huishouden.
Water en zeep is alleen nodig als je zichtbare vervuiling hebt.

Laatste wijziging: 5 januari 2022 Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek

  Einde van de pagina