| Blozen | meer psychisch |
|
|
 |
Het onderstaande is de letterlijke vertaling van de Samenvatting
Blozen wordt over het algemeen onderscheiden, ondanks een nauwe fysiologische verwantschap, van blozen, dat intensiever is en zich over een groter deel van het lichaam uitstrekt, en zelden een psychische bron heeft. Als de roodheid na het blozen abnormaal lang aanhoudt, kan dit worden beschouwd als een vroeg teken van rosacea. Idiopathisch craniofaciaal erytheem is een medische aandoening waarbij een persoon hevig bloost met weinig of geen provocatie. Zowat elke situatie kan een hevig blozen teweegbrengen en het kan één of twee minuten duren vooraleer de blos verdwijnt. Hevig blozen kan het voor de persoon moeilijk maken om zich op zijn gemak te voelen in sociale of professionele situaties. Mensen met een sociale fobie zijn bijzonder vatbaar voor idiopathisch craniofaciaal erytheem. Psychologische behandelingen en medicatie kunnen helpen het blozen onder controle te houden.
Sommige mensen zijn erg gevoelig voor emotionele stress. Bij een prikkel zoals verlegenheid, zal het sympathische zenuwstelsel van de persoon de bloedvaten wijd open zetten, waardoor de huid vol bloed komt te zitten en het gezicht rood wordt. Bij sommige mensen kunnen ook de oren, de hals en de borst gaan blozen. Naast het veroorzaken van roodheid, kan blozen soms ook een warm gevoel geven.
Erythrofobie is de angst om te blozen, van Oudgrieks: e??????, lit. 'rood' en Oudgrieks: f?ß?a, lit. 'angst' letterlijk "angst voor roodheid".
Fysiologie
Een blos is een rood worden van de wangen en het voorhoofd, veroorzaakt door een verhoogde capillaire bloedstroom in de huid. Het kan zich ook uitstrekken tot de oren, hals en bovenborst, een gebied dat de "bloosstreek" wordt genoemd.
Er zijn aanwijzingen dat de blozende regio anatomisch anders van structuur is. De gezichtshuid heeft bijvoorbeeld meer capillaire lussen per oppervlakte-eenheid en in het algemeen meer vaten per volume-eenheid dan andere huidgebieden. Bovendien hebben de bloedvaten in de wang een grotere diameter, liggen zij dichter bij het oppervlak en wordt de zichtbaarheid minder beperkt door weefselvocht. Deze specifieke kenmerken van de architectuur van de vaten in het gezicht bracht Wilkin in een overzicht van mogelijke oorzaken van blozen in het gezicht tot de volgende conclusie: "verhoogde capaciteit en grotere zichtbaarheid kunnen de beperkte verspreiding van de blozen verklaren".
Bewijs voor speciale vasodilatatiemechanismen werd gerapporteerd door Mellander en zijn collega's (Mellander, Andersson, Afzelius & Hellstrand. 1982). Zij bestudeerden buccale segmenten van de menselijke gezichtsvenen in vitro. In tegenstelling tot aders uit andere delen van de huid, reageerden gezichtsvenen met een actieve myogene contractie op passieve rek en waren daardoor in staat een intrinsieke basale toon te ontwikkelen. Bovendien toonden Mellander et al. aan dat de aders in dit specifieke gebied ook waren voorzien van beta-adrenoceptoren naast de gewone alfa-adrenoceptoren. Deze beta-adrenoceptoren zouden een verwijdingsmechanisme kunnen uitoefenen op de hierboven beschreven basale tonus van de cutane veneuze plexus in het gezicht. Mellander en zijn collega's stellen dat dit mechanisme betrokken is bij emotioneel blozen. Drummond heeft dit effect gedeeltelijk bevestigd door farmacologische blokkade-experimenten (Drummond. 1997). In een aantal proeven blokkeerde hij zowel alfa-adrenerge receptoren (met phentolamine) als bèta-adrenerge receptoren (met propranolol transcutaan ingebracht door iontoforese). Blozen werd gemeten aan het voorhoofd met behulp van een tweekanaals laser Doppler flowmeter. De proefpersonen waren studenten verdeeld in frequente en infrequente blosers volgens zelfrapportage. Hun gemiddelde leeftijd was 22,9 jaar, wat bijzonder gunstig is voor het beoordelen van blozen, aangezien jonge proefpersonen meer kans hebben om te blozen en intenser blozen. De proefpersonen ondergingen verschillende procedures, waarvan er één was ontworpen om blozen te veroorzaken. Alfa-adrenerge blokkade met phentolamine had geen invloed op de hoeveelheid blozen bij frequente of infrequente blosers, wat erop wijst dat het vrijkomen van sympathische vasoconstrictoren het blozen niet wezenlijk beïnvloedt. Dit resultaat werd verwacht, omdat bekend is dat de vasoconstrictortonus in het gezichtsgebied in het algemeen laag is (van der Meer. 1985). Beta-adrenerge blokkade met propranolol daarentegen verminderde het blozen bij zowel frequente als infrequente blosers. Ondanks volledige blokkade nam de bloedstroom echter nog aanzienlijk toe tijdens de gênante en blozen opwekkende procedure. Bijkomende vasodilatator mechanismen moeten dus een rol spelen.
Psychologie
Charles Darwin wijdde hoofdstuk 13 van zijn The Expression of the Emotions in Man and Animals uit 1872 aan complexe emotionele toestanden, waaronder zelfobservatie, schaamte, verlegenheid, bescheidenheid en blozen. Hij beschreef blozen als "... de meest eigenaardige en meest menselijke van alle uitdrukkingen."
Verschillende psychologische en psycho-fysiologische mechanismen voor blozen zijn verondersteld door Crozier (2010): "Een verklaring die de zichtbaarheid van het blozen benadrukt, stelt voor dat wanneer we schaamte voelen, we onze emotie communiceren naar anderen en dat we daarmee een belangrijk signaal naar hen sturen. Het vertelt hen iets over ons. Het laat zien dat we ons schamen of in verlegenheid brengen, dat we erkennen dat iets niet op zijn plaats is. Het laat zien dat we er spijt van hebben. Het laat zien dat we de dingen recht willen zetten. Blozen bij een toespeling is blijk geven van besef van de implicaties ervan en van bescheidenheid die laat zien dat je niet brutaal of schaamteloos bent. Blozen is een bijzonder doeltreffend signaal omdat het onwillekeurig en oncontroleerbaar is. Natuurlijk kan een blos ongewenst zijn [maar de] kosten voor de blozer bij specifieke gelegenheden worden gecompenseerd door de voordelen op lange termijn van het gezien worden als behorend tot de groep en door de algemene voordelen die de blos biedt: de kosten kunnen zelfs de waargenomen waarde van het signaal verhogen. "Een aantal technieken kan worden gebruikt om blozen te helpen voorkomen of verminderen.
Er is ook gesuggereerd dat blozen en blozen de zichtbare manifestaties zijn van de fysiologische rebound van het instinctmatige basis vecht/vlucht mechanisme, wanneer fysieke actie niet mogelijk is.
Bronnen:
| Laatste wijziging: 20 juli 2022 | Colofon Disclaimer Privacy Zoeken Copyright © 2002- G. Speek |