home Lucas Bouwknegt (1922-1945) home 

De represaille van de Duitse bezetter op 06 april 1945 te Dedemvaart en Balkbrug.
In de middag van vrijdag 06 april 1945 kwamen Canadese soldaten met een pantsercolonne vanuit Coevorden Dedemsvaart binnen langs de Langewijk. Die werden natuurlijk door de bewoners enthousiast begroet. Tegen de avond, om ongeveer half zeven, bleek dat slechts een verkenningstocht te zijn en de Canadezen trokken zich terug richting Gramsbergen. Om een uur of zeven die avond kwamen de Duitse soldaten weer Dedemsvaart binnen. Als represaille voor die enthousiaste ontvangst van de Canadezen namen ze een 30-tal mannelijke inwoners gevangen. Sommigen op aanwijzing van de N.S.B.-er Hugo Burgers die een bloemisterij had in de Tuinstraat 58 te Dedemsvaart. Frederik Jan Timmer was wel bij het EDS emplacement (Eerste Drentsche Stoomtramweg-Maatschappij) waar het 30-tal werd vastgenomen, maar is de kelder bij Blijham binnengevlucht en wist te ontkomen voor de Duitsers er waren. Dertien mannen (waaronder Lucas Bouwknegt) werden door de Duitsers naar Balkbrug gebracht. Daar werden ze binnen gebracht in café Leunge, N52.60192  E6.39136. In de zaal van Leunge stonden de mannen in een rij opgesteld en werden bewaakt door een Duitse soldaat. Een van de gevangenen, Hendrik Jan Egberts, werkzaam in een kunstmesthandel naast hotel Steenbergen (nu Varwijk's meubelzaak), stond in de zaal van Leunge op kousevoeten (de klompen staan bij de deur natuurlijk) aan het ene uiteinde van de rij gevangenen. Toen de bewaking even niet goed oplette liep hij gewoon de deur uit en maakte dat hij wegkwam. Even later werden de eerste vier mannen naar buiten gebracht en aan de rand van het kanaal neer gezet om te worden gefusilleerd. Drie daarvan hebben het schot niet afgewacht, zijn meteen in het kanaal gedoken, naar de overkant gezwommen en op die manier ontsnapt. Zoiets is ook gebeurd met het tweede viertal. Bij de mannen die zwemmend wisten te ontkomen was ook Marinus Timmer, broer van bovengenoemde Frederik Jan Timmer. Al zwemmend is hij nog in zijn arm geschoten. De anderen waren niet zo fortuinlijk en zijn aan de rand van het kanaal dood geschoten (J.Boerman, L.Bouwknegt, H.G.J.Jansen, L.ten Kate, H.Logtenberg, G.H.Reinink, A.B.A.Rijkers, J.Sluijter en J.H.Veldhuis); bron, N52.60103  E6.39100. Vijf van de zeven Avereesters zijn begraven op begraafplaats 'Achterveld' te Dedemsvaart, bron. De bewuste NSB'er is er meteen na de bevrijding vandoor gegaan, werd een aantal dagen later in de polder gevonden, terug gebracht naar Dedemsvaart en ondergebracht in villa Landzicht aan de Langewijk. Dat kwam Hendrik Jan Egberts ter ore. Die is naar Landzicht gegaan en is op zijn verzoek (ik zal hem niet doodmaken, alleen even 'toespreken') een tijdje met die man in één kamer geweest.

Het algemene verhaal van deze gebeurtenis is op 24 juni 2014 opgetekend uit het geheugen van Berend Jan Speek en bevestigd en aangevuld door Evert Hertsenberg. Berend Jan, geb.02-09-1920 te Dedemsvaart, heeft in april 1945 een aantal dagen met de Canadezen opgetrokken ("pure anarchie") omdat hij Engels sprak en in Dedemsvaart en omgeving goed de weg wist. Een aantal details zijn gevonden in de geciteerde bronnen en in de Dedemsvaartsche Courant van dinsdag 4 mei 1965 en zaterdag 8 mei 1965.

Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 09 juli 2014.


Disclaimer      Zoeken      Copyright © 2002-  G. Speek