Zonnetijd

Er zijn tijdzones en er is zomer- en wintertijd. Maar (bijna) nergens in die tijdsaanduidingen staat de zon op zijn hoogste punt als de klok 12 uur aanwijst. Alleen om 12 uur 'echte zonnetijd' ('ware zonnetijd') staat de zon om 12 uur op zijn hoogste punt. De aarde draait om de zon heen. Daarom is de zonnetijd verschillend voor elke plek op de lengte-gradenboog (0-180° wester-/oosterlengte).

De echte zonnetijd
De 'echte zonnetijd' houdt rekening met de variabele snelheid van de zon langs de ecliptica (schijnbare zonneweg). Die snelheid is variabel omdat de aardbaan elliptisch is en de aarde in de winter dichter bij de zon staat dan in de zomer en dan ook sneller beweegt t.o.v. de zon. De formules die ook rekening houden met die variabele snelheid zijn te uitgebreid en ingewikkeld voor deze pagina.

De middelbare zonnetijd
De 'middelbare zonnetijd' gaat uit van een constante snelheid van de zon langs de ecliptica. Omdat de middelbare zonnetijd alleen afhankelijk is van de geografische lengte op de aardbol is er dan ook een relatief gemakkelijke manier om die middelbare zonnetijd uit te rekenen.

Een paar feiten:

  • tijdzones:
    • WET = West Europese Tijd = UTC = Greenwich Mean Time = Zulu Time
    • MET = Midden Europese Tijd = Nederlandse wintertijd = WET + 1 uur
    • MEZT = Midden Europese Zomertijd = CET = Centraal Europese Tijd = Nederlandse zomertijd = WET + 2 uur
  • in West Europese Tijd staat de zon in het plaatsje Greenwich (0° WL/OL) om 12 uur in zijn hoogste punt
  • als je de aarde rondreist win of verlies je 24 uur in 360°, dus 1 uur in 15°, dus 4 minuten per graad
  • Utrecht ligt op 5.12963° Oosterlengte en het tijdsverschil met Greenwich is 5.12963 x 4 minuten = 20 minuten 31.1 seconden.
    Voor elke graad Oosterlengte staat de zon dus 4 minuten eerder op zijn hoogste punt.
    T.o.v. Greenwich staat in Utrecht de zon dus 5.12963 x 4 ≅ 20 minuten eerder op zijn hoogste punt

Zo eenvoudig is het:
In het plaatsje Greenwich (0° wester-/oosterlengte, West Europese Tijd) staat de zon om 12 uur op zijn hoogste punt. Dan is het in Nederland (Midden Europese Tijd) 13 uur.
Maar om 13 uur staat in Nederland de zon niet op zijn hoogste punt want Utrecht ligt 5.12963 graden oostelijk van Greenwich.
In Utrecht staat de zon dus ≅ 20 minuten eerder op zijn hoogste punt.

Tijdens wintertijd staat de zon in Utrecht om 13 uur minus ≅ 20 minuten = 12 uur en 40 minuten op zijn hoogste punt.
Tijdens zomertijd staat de zon in Utrecht om 14 uur minus ≅ 20 minuten = 13 uur en 40 minuten op zijn hoogste punt.

esrl.noaa.gov/gmd/grad/solcalc/   goede site
SunCalc.org   goede site,  de app is ook prima
keisan.casio.com
Apps (Android):   TpSol,  Sundial,  Sunrise Sunset

Laatste wijziging: 12 maart 2019. Colofon  Disclaimer  Privacy  Zoeken  Copyright © 2002- G. Speek

  Einde van de pagina